Avar İmparatorluğu kuran Avarlar, İstanbul’u iki defa kuşatan “uzun saçlı Türkler" olarak bilinmektedirler.
Avarlar, Attila Hunlarının yüz yıl kadar hâkim oldukları Doğu Avrupa’da başka Türk boyları ile de birleşerek çoğaldılar. Çoğunluk Türk kabilelerine geçti. Topluluğa Türk dili ve kültürü hâkim oldu.
Avarlar 558’den itibaren güçlü bir devlet kurarak İran’la Alan’ları kendilerine bağladılar ve Bizans’ı da tehdit etmeye başladılar. Bizans’tan yerleşebilecekleri arazi ve yıllık vergi istiyorlardı. Bizans güç durumda olduğu için yıllık vergi ödemeyi kabul etti. Bu arada bazı Slav kavimlerini teşkilâtlandırarak, Tuna bölgesinde Avarları durduracak bir set oluşturmaya çalıştı. Fakat Avarlar 562 yılında bu seti kolayca aştılar ve Aşağı Tuna bölgelerini işgal ettiler. Böylece Bizans’la komşu duruma geldiler.
Bizans, vaadettiği yıllık vergiyi ödemekte güçlük çıkardı. Bunun üzerine Avarlar Bizans’ın hâkimiyetindeki Karpatları, bir süre sonra da bugünkü Macaristan’ı işgal ettiler. Şimdi Avar devleti bir imparatorluk haline gelmiş bulunuyordu. Batıda Frankları yendiler. Güneyde ise Bizans’ın Belgrad ve Eszek gibi sınır şehirlerini ele geçirdiler.
597 yılında Avarların hükümdarı Bayan Hakan, Don Nehri’nden Galya’ya, Kuzey Slav bölgelerinden İtalya’ya kadar büyük bir bölgeye hâkim bulunuyordu. Bu bölge içinde bulunan çeşitli Slav ve Germen kavimleri Avar Hakanlığına tâbi olmuşlardı.
Avar ordusu kuşatmadan, deniz kuvvetleri olmadığı için sonuç alamadı. Her tarafı surlarla ve sularla çevrili olan bir şehirde donanmaya çok ihtiyaç vardı. Avar ordusu güç şartlar altında çekilmek zorunda kaldı.
İstanbul kuşatması başarısızlıkla sonuçlanınca Avar Hakanlığının itibarı sarsıldı. Tâbi kavimler baş kaldırmaya ve dağılmaya başladılar. Hele 630 yılında hakan ölünce bu dağılma daha da hızlandı.
Zayıflayıp küçülmesine rağmen Avar Hakanlığı yaklaşık 170 yıl daha varlığını korudu. Fakat 805 yılında Frankların bir hücumu ile yıkıldı. Avarlar, Doğu Macaristan ve Balkanlar’a dağıldılar. Hıristiyanlaşıp dillerini ve dinlerini yitirdiler, Avrupalılar arasında eriyip gittiler.
Onun için Avrupalı tarihçiler “Ormanlardan dışarı çıkamayan Slavlar, Avarlar sayesinde savaşmasını öğrendiler; altın, gümüş ve at sürüsü sahibi oldular” demektedirler.
Çinli tarihçiler ise Avarlar için “Saç ören Türk kavmi” demişlerdir. Çünkü Avarlar, kadın erkek saçlarını uzatıp örüyorlardı. Avarlar tarafından yapılan sınır kalelerinin, Çin şeddini andıran duvarların ve savunma hendeklerinin kalıntıları bugün bile hayranlık uyandırıyor. Kuyumculukta çok ileri olan bu Avar Türkleri, altın ve gümüş kaplar kullanır, çok güzel giyinirlerdi. Macaristan’da, Nag Sent Mikolaş’ta, Avar Türkleri’ne ait birçok altın eşya bulunmuştur.
Avar İmparatorluğu
Göktürkler 552 yılında Juan-Juan devletini yıkmışlardı. O zaman bunların bir kısmı batıya çekildi. Bu kütlenin esasını Hun ve Uar soylarından gelen iki kabile teşkil ediyordu. Uarlar Moğollarla karışık idiler. Batıya çekilen bu kütle “Apar” olarak anıldı. Türkçe olan bu kelimenin anlamı “direnen, karşı koyan” dır. Batılılar ‘Abar’ ve ‘Avar’ şeklinde kullanmışlardır. Daha çok “Avar” şeklinde söyleniyordu.Avarlar, Attila Hunlarının yüz yıl kadar hâkim oldukları Doğu Avrupa’da başka Türk boyları ile de birleşerek çoğaldılar. Çoğunluk Türk kabilelerine geçti. Topluluğa Türk dili ve kültürü hâkim oldu.
Avarlar 558’den itibaren güçlü bir devlet kurarak İran’la Alan’ları kendilerine bağladılar ve Bizans’ı da tehdit etmeye başladılar. Bizans’tan yerleşebilecekleri arazi ve yıllık vergi istiyorlardı. Bizans güç durumda olduğu için yıllık vergi ödemeyi kabul etti. Bu arada bazı Slav kavimlerini teşkilâtlandırarak, Tuna bölgesinde Avarları durduracak bir set oluşturmaya çalıştı. Fakat Avarlar 562 yılında bu seti kolayca aştılar ve Aşağı Tuna bölgelerini işgal ettiler. Böylece Bizans’la komşu duruma geldiler.
Bizans, vaadettiği yıllık vergiyi ödemekte güçlük çıkardı. Bunun üzerine Avarlar Bizans’ın hâkimiyetindeki Karpatları, bir süre sonra da bugünkü Macaristan’ı işgal ettiler. Şimdi Avar devleti bir imparatorluk haline gelmiş bulunuyordu. Batıda Frankları yendiler. Güneyde ise Bizans’ın Belgrad ve Eszek gibi sınır şehirlerini ele geçirdiler.
597 yılında Avarların hükümdarı Bayan Hakan, Don Nehri’nden Galya’ya, Kuzey Slav bölgelerinden İtalya’ya kadar büyük bir bölgeye hâkim bulunuyordu. Bu bölge içinde bulunan çeşitli Slav ve Germen kavimleri Avar Hakanlığına tâbi olmuşlardı.
Avar İmparatorluğu – İstanbul Kuşatması
Avarların en önemli askerî teşebbüsleri İstanbul’u iki defa kuşatmış olmalarıdır. Her iki kuşatma Sasanîlerle ortak yapıldı. 619’da yapılan birinci kuşatmadan sonuç alınamadı. ikinci kuşatma ise 626’da oldu. Bu ikinci kuşatmada Sasanî (İran) ordusu Anadolu’yu geçip Filistin ve Suriye’yi ele geçirmiş. Avar birlikleri İse Balkanlar’ı ve Trakya’yı aşarak İstanbul surlarına dayanmıştı.Avar ordusu kuşatmadan, deniz kuvvetleri olmadığı için sonuç alamadı. Her tarafı surlarla ve sularla çevrili olan bir şehirde donanmaya çok ihtiyaç vardı. Avar ordusu güç şartlar altında çekilmek zorunda kaldı.
İstanbul kuşatması başarısızlıkla sonuçlanınca Avar Hakanlığının itibarı sarsıldı. Tâbi kavimler baş kaldırmaya ve dağılmaya başladılar. Hele 630 yılında hakan ölünce bu dağılma daha da hızlandı.
Zayıflayıp küçülmesine rağmen Avar Hakanlığı yaklaşık 170 yıl daha varlığını korudu. Fakat 805 yılında Frankların bir hücumu ile yıkıldı. Avarlar, Doğu Macaristan ve Balkanlar’a dağıldılar. Hıristiyanlaşıp dillerini ve dinlerini yitirdiler, Avrupalılar arasında eriyip gittiler.
Avar kültürü
Yaklaşık 250 yıl hüküm süren Avarların Avrupa’daki etkileri epeyce uzun ömürlü oldu. Germen ve Slav sanatları üzerindeki etkileri büyüktü. Macaristan, Fransa, Arnavutluk bölgelerini de etkilediler. Kalabalık Slav kütlelerinin Balkanlar’a, Avrupa içlerine dağılıp teşkilâtlanmaları Avarlar sayesinde olmuştur.Onun için Avrupalı tarihçiler “Ormanlardan dışarı çıkamayan Slavlar, Avarlar sayesinde savaşmasını öğrendiler; altın, gümüş ve at sürüsü sahibi oldular” demektedirler.
Çinli tarihçiler ise Avarlar için “Saç ören Türk kavmi” demişlerdir. Çünkü Avarlar, kadın erkek saçlarını uzatıp örüyorlardı. Avarlar tarafından yapılan sınır kalelerinin, Çin şeddini andıran duvarların ve savunma hendeklerinin kalıntıları bugün bile hayranlık uyandırıyor. Kuyumculukta çok ileri olan bu Avar Türkleri, altın ve gümüş kaplar kullanır, çok güzel giyinirlerdi. Macaristan’da, Nag Sent Mikolaş’ta, Avar Türkleri’ne ait birçok altın eşya bulunmuştur.
