Genel Tatil ile Hafta Tatilinin Çakışması

Genel Tatil ile Hafta Tatilinin Çakışması isimli yazıda, iki tatilin aynı güne gelirse öne çıkan hangisi olur bilgisi yer almaktadır.

Özel sektörde çalışanların hepsi, işveren vekili değillerse İŞÇİ statüsünde olup, 4857 sayılı iş yasasına tabidirler. 4857 sayılı iş yasamızın 46. maddesinde, hafta tatili ilgili hükmü aşağıdaki gibidir:

Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde, işçilere tatil gününden önce 63 üncü maddeye göre belirlenen iş günlerinde çalışmış olmaları koşulu ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmidört saat dinlenme (hafta tatili) verilir. Çalışılmayan hafta tatili günü için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti tam olarak ödenir.
Şu kadar ki;
a) Çalışmadığı halde kanunen çalışma süresinden sayılan zamanlar ile günlük ücret ödenen veya ödenmeyen kanundan veya sözleşmeden doğan tatil günleri,
b) (Değişik : 4/4/2015 – 6645/35 md.) Ek 2 nci maddede sayılan izin süreleri,
c) Bir haftalık süre içinde kalmak üzere işveren tarafından verilen diğer izinlerle hekim raporuyla verilen hastalık ve dinlenme izinleri,
Çalışılmış günler gibi hesaba katılır.
Zorlayıcı ve ekonomik bir sebep olmadan işyerindeki çalışmanın haftanın bir veya birkaç gününde işveren tarafından tatil edilmesi halinde haftanın çalışılmayan günleri ücretli hafta tatiline hak kazanmak için çalışılmış sayılır.
Bir işyerinde işin bir haftadan fazla bir süre ile tatil edilmesini gerektiren zorlayıcı sebepler ortaya çıktığı zaman, 24 ve 25 inci maddelerin (III) numaralı bentlerinde gösterilen zorlayıcı sebeplerden ötürü çalışılmayan günler için işçilere ödenen yarım ücret hafta tatili günü için de ödenir.
Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde hafta tatili ücreti işverence işçiye ödenir.

Genişletmek için tıkla ...

Özetle Hafta Tatili kavramı için önce çalışılmış olmalı ya da çalışılmış gibi sayılan nedenlerden biri nedeniyle çalışmama söz konusu olmalı.

Aynı yasamız 44. maddesinde Ulusal Bayram ve Genel Tatil günlerinde çalışma şeklini, 47. maddesinde ise Ücretini aşağıdaki gibi belirlemiştir:

Ulusal bayram ve genel tatil günlerinde işyerlerinde çalışılıp çalışılmayacağı toplu iş sözleşmesi veya iş sözleşmeleri ile kararlaştırılır. Sözleşmelerde hüküm bulunmaması halinde söz konusu günlerde çalışılması için işçinin onayı gereklidir.
Bu günlere ait ücretler 47 nci maddeye göre ödenir.

Genişletmek için tıkla ...

Bu Kanun kapsamına giren işyerlerinde çalışan işçilere, kanunlarda ulusal bayram ve genel tatil günü olarak kabul edilen günlerde çalışmazlarsa, bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücretleri tam olarak, tatil yapmayarak çalışırlarsa ayrıca çalışılan her gün için bir günlük ücreti ödenir.
Yüzde usulünün uygulandığı işyerlerinde işçilerin ulusal bayram ve genel tatil ücretleri işverence işçiye ödenir.

Genişletmek için tıkla ...

Şimdi yazımıza konu olan kısma gelmeden önce, kısaca Ulusal Bayram, Genel Tatil ve Hafta Tatili kavramlarına değinelim.

Ulusal Bayram ve Genel Tatil Günleri​

Bu Günler resmi ve dini bayramlarımızı kapsar ve bu günlerin neler olduğu herkesin malumudur. Bu günlere denk geldiğinde çalışma yapılmaz, tatil esastır. Çalışma şartlarını işveren belirler ve çalışmaya gerek duyarsa, işçinin sözleşmesinde aksi yoksa çalışmaya katılması esastır. Bu günlerdeki çalışmalar Fazla Mesai sayılmaz.

Hafta Tatili​

İşçinin 6 günlük süre içerisinde, haftalık 45 saatlik çalışmasını tamamladıktan sonra hak kazandığı tatildir. Aksi belirlenmedikçe, hafta tatili günü bir gündür. Ülkemizde genellikle Pazar günleri olarak uygulansa da, iş yasamıza göre hafta tatili, haftanın herhangi bir günü olabilir.

Bu iki tanımdan sonra, yazımıza da konu olan kısma geçelim. Eğer bir Genel Tatil Günü ile Hafta Tatili Günü çakışırsa ne olur?

Sorudaki kavramın anlaşılamaması seçeneğini göz önüne alarak, örnekle gitmek daha anlaşılır olabilir. 2020 yılının 30 Ağustos günü Pazar gününe denk geldi. Eğer bir çalışan için Pazar günü Hafta Tatilinde ise, durumu ne olacak?

Eğer işçi hafta tatilini dinlerenek geçiriyorsa, o günün bir genel tatile denk gelmesinin şeklen hiç bir önemi yoktur. Bazı çalışanlar bu gibi dönemlerde, bir gün fazladan dinleneklerini iddia etmekteler ama bu mümkün değildir. Genel tatil ve hafta tatili aynı güne geliyorsa, durumun “geçmiş olsun” şeklinde özetlenebilir

Genel Tatil ile Hafta Tatilinin Çakışması​

Peki durum tam tersi ise, yani işçi hafta tatilinde çalışmışsa ve o hafta tatili aynı zamanda bir genel tatil günüyse ne olacak?

Çalışan hafta tatiline hak kazandıysa, haftalık 45 saatlik çalışmasını tamamlamış demektir. Bu aşamadan sonra yapacağı tüm çalışmalar fazla mesaidir. 45 saati aşan çalışma süreleri, normal saatlik ücretin 1,5 katı olacak şekilde zamlı olarak ödenir. Üstteki Genel tatil ücreti maddesinde ise, çalışırlarsa bir yevmiye fazladan ödenir şeklinde tanımlanmıştır. O zaman çalışanın o güne ait ücreti, +1,5 oranlı ücreti, +genel tatil için ilave bir ücret daha mı alması gerekir?

Cevap olarak diyeceğim, “tabiki hayır” olacaktır.

Genel tatil ile hafta tatili aynı güne gelirse ve çalışma yapılırsa, ağırlık hafta tatilindedir. Dolayısıyla çalışan günlük ücreti (çalışmadan hakkı) ilave olarakta çalıştığı kadar ücretini 1,5 kat zamlı olarak alacaktır.

Genel Tatil ile Hafta Tatilinin Çakışması isimli yazımın faydalı olmasını temenni ederim.