Orhun Anıtları, yüzyılların ötesinde Türk tarihine ışık tutan, ataların sesini duyuran, vasiyetlerini ulaştıran “Bengütaşlar” Türk kelimesinin milletimiz adı olarak geçtiği ilk Türkçe metinlerdir.
Orhun Anıtları
Orhun Abideleri, Göktürk imparatorluğu’nun ünlü hükümdarı Bilge Kağan devrinden kalma bengütaşlar (Türk ulularının sözlerini ebedileştiren dikili taşlar)dır. Bengütaşlar, hem maddî hem manevî bakımdan Türk tarihinin en değerli anıtlarıdır. Bu anıtlardaki yazılar “Türk” kelimesinin, Türk milletinin âdının geçtiği ilk Türkçe metindir. Türk edebiyatının ilk şaheseri, Türk yazı dilinin ilk fakat çok işlek bir örneğidir. Şüphesiz daha önceljldevirlerden kalma Türkçe metinler ve hitabeler de vardır. Fakat Orhun Anıtları ve bu anıtlardaki yazılar her bakımdan bir şaheserdir.Orhun Anıtları büyük Türk tarihinin bir dönemini en gerçek, en yalın ve en uyarıcı şekilde anlatan belgelerdir. Bu anıtlar, yalnız Göktürkler dönemini anlatmakla kalmıyor, genel olarak Türk milletinin karakterini, askerî dehâsını, töresini, yüksek kültür ve medeniyetini ve millet severliğini de yansıtıyor. Bu anıtlar, Türk kağanlarının Türk milletine hesap vermesi, aynı zamanda doğru yolu göstermesidir. “Türk milletinin, Türk devletinin adı, sanı yok olmasın” diye, yapılanları ve kendilerinden sonra yapılması gerekenleri anlatmasıdır.
Göktürk bengütaşları 13 tanedir. Bunların en önemlileri Aygucu (başvezir) Tonyukuk, Kül Tegin ve Bilge Kağan için dikilmiş olanlarıdır. Diğer 10 tanesi de önemlidir. Fakat onlar yalnız ölen Türk büyüğünün kimliğini ve duygusunu, kısa olarak vasıflarını, öğütlerini veya yaptıklarını anlatır.
Son düzenleme:
